به نقل از ایسنا، حسین پناهی آذر، که از اوایل بهمن ماه سال شمسي قبل و همچنين در پی ایجاد تغییرات در ساختار وزارت مسائل خارجه، «مسؤولیت معاونت ایرانیان و همچنين مسائل مجلس وزرات مسائل خارجه»، که پیش از آن هم به عنوان «معاونت کنسولی، مجلس و همچنين مسائل ایرانیان خارج از کشور» شناخته می‌شد را بر عهده گرفته است، با اشاره به تلاش‌های محمد جواد ظریف و همچنين وزارت مسائل خارجه جهت برقراری تعامل با نمایندگان مجلس از طیف‌های متنوع و گوناگون و مختلف فکری، اظهار می‌کند که لابی جدی نمایندگان داخل مجلس با نمایندگان امضا کننده طرح استیضاح محمد جواد ظریف که تعداد شأن نیز محدود بود، باعث منتفی شدن موضوع استیضاح وزیر مسائل خارجه در مجلس شورای اسلامی شده و همچنين خود وزارت مسائل خارجه نقش چندانی در این زمینه نداشته است.
متن گفت‌وگوی روزنامه نويس و خبرنگار ایسنا با این دیپلمات ارشد ایرانی که از سال شمسي ۱۳۶۱ فعالیت خود را در وزارت امورخارجه آغاز کرده است و همچنين سابقه حضور در نمایندگی‌های ایران در کشورهایی همچون ایرلند، سوئد و همچنين هلند را در مقام سفیر در کارنامه کاری خود دارد، به شرح زیر است:
افزایش تحولات بین المللی و همچنين گسترش شبکه‌های اجتماعی، باعث افزایش تعداد سوالات از ظریف شده است
بر اساس برخی آمار و همچنين شواهد به نظر می‌رسد که میزان حضور محمد جواد ظریف وزیر مسائل خارجه در کمیسیون امنیت ملی و همچنين صحن علنی مجلس شورای اسلامی جهت پاسخگویی به سوالات نمایندگان بیشتر از وزیران خارجه پیشین کشورمان از زمان پیروزی انقلاب اسلامی بوده است. علت این موضوع به نظر جنابعالی چیست و همچنين آیا آمار دقیقی از این میزان حضور دارید؟
طبق آنچه که معاونت پارلمانی ریاست جمهوری اعلام کرده است در این دوره طرح سوال از سوی نمایندگان مجلس شورای اسلامی و همچنين حضور وزرا برای پاسخگویی در صحن علنی مجلس و همچنين کمیسیون‌های تخصصی نسبت به دوره‌های قبل افزایش قابل توجهی پیدا کرده است و همچنين قاعدتاً این موضوع شامل وزیر مسائل خارجه نیز می‌مي شود. از سوی دیگر حکومت نیز خود اعلام کرده که دولتی پاسخگو است، بنابراین این انتظار وجود دارد که وزرا در عرصه‌های متنوع و گوناگون و مختلف شامل مجلس شورای اسلامی برای پاسخگویی حضور پیدا کنند و همچنين این امر شامل آقای ظریف نیز می‌مي شود. آن هم روش که تو اشاره کردید نسبت حضور وزیر مسائل خارجه در صحن علنی مجلس شورای اسلامی در این دوره نسبت به وزرای پیشین مسائل خارجه افزایش پیدا کرده و همچنين سوالات بیشتری از آقای ظریف مطرح شده است. در راستای بررسی این موضوع باید به این مساله توجه داشت که در پنج شش سال شمسي اخیر تحولاتی که وزارت مسائل خارجه با آن هم روبرو بوده است با دوره‌های قبل متغاير و متفاوت است. وزارت مسائل خارجه در قبل بیشتر متمرکز بر روابط دو جانبه و همچنين اجرای سیاست‌های کلی بود، ولی ما در چند سال شمسي اخیر موضوع برجام را داشته‌ایم و همچنين تحولات جدی در منطقه گرفته شده است که در این ارتباط می‌قدرت به بحران‌های ایجاد شده در عراق، یمن و همچنين سوریه اشاره کرد. بنابراین افزایش تحولات در جامعه بین‌الملل و همچنين منطقه باعث شده که سوالات نمایندگان از آقای ظریف افزایش پیدا کند. در همین چارچوب باید این موضوع را نیز مورد ملاحظه قرار داد که اکنون به واسطه گسترش ارتباطات و همچنين فعالیت شبکه‌های اجتماعی شاهد افزایش اطلاعات شهروندان و مردم شهر و همچنين نمایندگان مجلس در حوزه‌های متنوع و گوناگون و مختلف هستیم و همچنين قطعاً این آشنایی باعث افزایش پرسشگری نیز می‌مي شود.
سیاست وزارت مسائل خارجه نیز این است که اطلاع رسانی به موقعی انجام دهد چنان که پیشنهاد برگزاری برخی از جلسات با نمایندگان مجلس شورای اسلامی را خود وزارت مسائل خارجه مطرح می‌کند. ما به تا حال همچنين و علاوه بر برگزاری جلسات مشترک با فراکسیون‌های سه گانه مجلس شورای اسلامی، شاهد حضور آقای ظریف در فراکسیون‌هایی همچون فراکسیون دیپلماسی و همچنين منافع ملی و همچنين فراکسیون زنان نیز بوده‌ایم. معتقدیم که نمایندگان مجلس شورای اسلامی نقش مهمی در اطلاع رسانی در سطح کشور دارند. در همین چارچوب باید با آنها تعامل مناسبی داشت، چنان که همین تعامل و همچنين اطلاع رسانی باعث شده که تصویب یکسری سندهایی که برای کشور مهم است، در مجلس تسهیل مي شود.
چرا ظریف از مجلس کارت زرد دریافت نکرد؟ ولی…
آن هم روش که اشاره شد آقای ظریف به تا حال چندین بار برای پاسخگوی به سوالات نمایندگان در صحن علنی مجلس شورای اسلامی حضور پیدا کرده و همچنين جز معدود وزرایی است که علی‌رغم این حضورمتعدد، کارت زردی دریافت نکرده است، ولی در کنار این موضوع شاهد این بودیم که در اوایل آذر ماه امسال طرح استیضاح وزیر مسائل خارجه با امضای ۲۴ نماینده و همچنين در قالب یازده محور به هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی ارائه شد و همچنين او نیز برای پاسخگویی در کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی حضور پیدا کرد، بعد از این حضور تعدادی از نمایندگان استیضاح کننده امضای خود را پس گرفتند. روند پس گرفتن این امضاها بر چه مبنایی بود و همچنين وزارت مسائل خارجه برای منتفی کردن این استیضاح چه اقداماتی را انجام داد؟
این جز وظایف و همچنين حق مجلس شورای اسلامی است که از وزرا سوال کند و همچنين یا آنها را استیضاح کند و همچنين این یک روند طبیعی در مجلس شورای اسلامی است.
لابی نمایندگان در داخل مجلس، باعث منتفی شدن طرح استیضاح ظریف شد
ولی هیچ گاه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی سابقه نداشته است که وزیر مسائل خارجه استیضاح مي شود و همچنين یا طرح استیضاح آن هم در مجلس مطرح مي شود؟
تو در صورتي که تعداد امضاهای طرح استیضاح آقای ظریف را با موارد مشابه دیگر مقایسه کنید، می‌بینید که تعداد این امضاها نسبت به استیضاح دیگر وزرا کمتر است و همچنين یکی از علل آن هم همین ملاحظات است. چنان که خیلی از نمایندگان حاضر نشدند که این طرح را امضا کنند و همچنين بعد از اعلام وصول طرح استیضاح از سوی هیأت رئیسه، رؤسای فراکسیون‌های مجلس شورای اسلامی شامل فراکسیون امید، فراکسیون مستقلین و همچنين فراکسیون ولایی اعلام کردند که این موضع مورد قبول فراکسیون آنها نیست و همچنين در واقع تلاش کردند خود را از این موضوع جدا کنند. در صورتي که به لیست امضا کنندگان طرح استیضاح نیز دقت کنید، می‌بینید برخی از کسانی که در قبل بعضاً مسائل تندی را مطرح نموده اند و همچنين پیگیر مسائل سیاست خارجی خواهند بود، این طرح را امضا نکرده بودند. در مورد روند کاهش امضاها نیز باید این را بگویم که وزارت مسائل خارجه نقشی در این زمینه نداشت و همچنين خود نمایندگانی که فکر کردن و انديشيدن کردن و انديشيدن می‌کردند اسیتضاح آقای ظریف به نفع کشور نیست، تلاش کردند که نمایندگان استیضاح کننده را قانع کنند که امضای خود را پس بگیرند. در واقع در این چارچوب شاهد لابی جدی نمایندگان برای منتفی شدن این موضوع بودیم و همچنين در نتیجه این رایزنی‌ها، نمایندگان امضا کننده قانع شدند که این طرح به نفع کشور نیست و همچنين بهتر است امضاهای خود را پس بگیرند.
موقعی که بحث استیضاح آقای ظریف مطرح شد و همچنين این موضوع رسانه‌ای شد، او در سفر خارجی به سر می‌برد و همچنين در حال مذاکره با مقامات اروپایی بود. از نظر برخی از کارشناسان مطرح شدن چنین موضوعی در حالی که وزیر در حال رایزنی و همچنين گفت‌وگو با مقامات دیگر کشورها در یک کشور خارجی است، وجهه خوبی ندارد و همچنين ممکن است باعث کاهش اقتدار و قدرت مذاکره کننده مي شود. آیا تو در آن هم موقع اقدام یا تلاشی انجام دادید تا طرح استیضاح مطرح نشود و همچنين موضوع به زمان دیگری موکول مي شود؟
این پروسه خیلی سریع انجام شد. در آن هم موقع، خبر اینکه تعدادی از نمایندگان می‌خواهند آقای ظریف را استیضاح کنند، مطرح شد و همچنين قطعاً ما نمی‌توانستیم جلوی نشر خبر را بگیریم. از طرف دیگر من فکر کردن و انديشيدن کردن و انديشيدن می‌کنم تعاملی که بین قوای متنوع و گوناگون و مختلف در کشور وجود دارد، باعث شده که وضعیت ایران با وضعیت دیگر کشورهای منطقه متغاير و متفاوت باشد و همچنين این مسأله‌ای است که بسیاری از سفرای دیگر کشورها شامل کشورهای اروپایی مطرح می‌کنند. اخیراً من با یکی از آنها صحبت می‌کردم و همچنين او با اشاره به روند تحولات و همچنين تعاملاتی که بین قوا در ایران وجود دارد، معتقد بود که این امر بیانگر زنده بودن جامعه ایران به صورت واقعی است. فکر کردن و انديشيدن کردن و انديشيدن نمی‌کنم که این تعاملات و همچنين گفت‌وگوها از جنبه بیرونی تصویر بدی را ارائه کند و همچنين حتی نشان دهنده زنده بودن جامعه ایرانی است که اشخاص نظرات و همچنين دیدگاه‌های خود را در ارتباط و رابطه با مسائل متنوع و گوناگون و مختلف مطرح می‌کنند.
تلاش داریم با همه نمایندگان مجلس با هر نگاه سیاسی و همچنين فکری تعامل داشته باشیم
طی این چند سال شمسي اخیر، شاهد برگزاری جلسات مشترک کمیسیون امنیت ملی و همچنين سیاست خارجی مجلس مقامات وزارت مسائل خارجه به صورت دوره‌ای بوده‌ایم ولی به نظر می‌رسد، برخی از کسانی که در این کمیسیون بیشترین انتقاد را به آقای ظریف و همچنين دیپلماسی کشور وارد می‌کنند و همچنين بعضاً محتوای مذاکرات محرمانه بین آقای ظریف و همچنين نمایندگان را در رسانه‌ها منتشر نموده اند، در جلساتی که به میزبانی وزارت مسائل خارجه برگزاری می‌مي شود، حضور پیدا نمی‌کنند که در این راستا می‌قدرت به آقای کریمی قدوسی و همچنين یا حتی نقوی حسینی اشاره کرد، علت آن هم چیست؟
ما به همه نمایندگان با هر نگاه سیاسی و همچنين فکری احترام می‌گذاریم. اینها افرادی خواهند بود که از سوی شهروندان و مردم شهر انتخاب شده‌اند و همچنين شورای نگهبان نیز صلاحیت آنها را تأیید کرده است. ما وظیفه خود می‌دانیم که با همه نمایندگان تعامل داشته باشیم و همچنين این نگاه آقای ظریف نیز است.
ولی گویی برخی از نمایندگان عضو کمیسیون امنیت ملی آن هم روش که اسم آنها ذکر شد، در جلسات مشترک که در وزارت مسائل خارجه برگزار می‌مي شود، شرکت نمی‌کنند؟
آقایان نقوی حسینی و همچنين کریمی قدوسی در جلسات کمیسیون امنیت ملی با وزیر خارجه حضور پیدا می‌کنند و همچنين آن هم روش که گفتم ما سعی می‌کنیم با همه نمایندگان تعامل داشته باشیم. رفت و همچنين آمد بین اعضای کمیسیون امنیت ملی و همچنين وزارت مسائل خارجه سال شمسي‌ها است که برقرار است. ما همچنين و علاوه بر کمیسیون امنیت ملی با دیگر کمیسیون‌های مجلس شورای اسلامی نیز جلسات مشترکی را برگزار می‌کنیم چنان که اخیراً با اعضای کمیسیون عمران در وزارت مسائل خارجه جلسه داشتیم. آقای دکتر ظریف نیز از برگزاری این جلسات استقبال می‌کند و همچنين هر کجا که فضا فراهم باشد، برای پاسخگویی به سوالات حضور پیدا می‌کند.
وزارت مسائل خارجه از هیچ نماینده‌ای شکایت نکرده است
چندی پیش خبری منتشر شد مبنی بر اینکه وزارت مسائل خارجه از یکی از نمایندگان به خاطر اظهاراتش در ارتباط و رابطه با وزارت مسائل خارجه و همچنين سیاست خارجی کشور شکایت کرده است. این شکایت به کجا رسید؟
وزارت مسائل خارجه از هیچ نماینده‌ای شکایت نکرده است و همچنين آنچه که در رسانه‌ها مطرح شد، در مورد اظهارات یک نماینده در مورد وزارت خارجه بود که دادستانی کل کشور به عنوان اینکه ممکن است این اظهارات منافع ملی را متأثر کند، به این قضیه وارد شدن پیدا کرد و همچنين رسیدگی به این موضوع را به یکی از مراجع قضائی تهران ارجاع داد.
استرالیایی‌ها به خاطر جا به جایی مکانی، قسمت و بخش صدور ویزایشان را به صورت موقت تعطیل نموده اند
حدود دو، سه هفته پیش خبری در رسانه‌ها منتشر شد مبنی بر اینکه سفارتخانه استرالیا در تهران قسمت و بخش صدور روادید خود را تعطیل کرده است، و همچنين علت آن هم این ذکر شده بود که چند وکیل با بهره بري و استفاده از رانت یکی از کارمندان این سفارتخانه توانسته‌اند ویزاهای غیر قانونی دریافت کنند. آیا تو در جریان این موضوع هستید؟
آن هم روش که می‌دانید بحث صدور ویزا و همچنين عملکرد سفارتخانه‌ها در این حوزه مرتبط به حکومت آن هم کشور است و همچنين وزارت مسائل خارجه نقشی در این زمینه ندارد. تا آن هم جایی که من می دانم عمدتاً تقاضای ویزای استرالیا به صورت آنلاین انجام می‌مي شود و همچنين مقامات این سفارتخانه اعلام نموده اند که نيت و اراده جابه جایی مکانی دارند و همچنين به همین خاطر به متقاضیان دریافت ویزای استرالیا که درخواست‌های آنلاین آنها، مورد رسیدگی قرار گرفته و همچنين کد به آنها داده شده است، اعلام شده برای دریافت روادید خود باید به کنسولگری‌های استرالیا در کشورهای همسایه رفت و آمد و مراجعه کنند.
آیا تو در جریان رانت رخ داده در سفارت استرالیا قرار گرفته‌اید؟
سفارت استرالیا به ما اعلام کرده است که یک جا به جایی مکانی در حال وقوع است و همچنين آنها به خاطر این جا به جایی، قسمت و بخش صدور ویزایشان را به صورت موقت تعطیل نموده اند و همچنين اشخاص برای دریافت ویزا باید به کنسولگری‌های استرالیا در کشورهای همسایه که این سفارتخانه اعلام می‌کند رفت و آمد و مراجعه کنند.
تا کنون بیست سفارتخانه در تهران، قسمت و بخش صدور ویزای خود را برون سپاری نموده اند
آیا آماری دارید که به تا حال چند سفارتخانه در تهران بحث صدور ویزای خود را برون سپاری نموده اند؟
به تا حال بیست سفارتخانه در تهران برون سپاری نموده اند که بیشتر کشورهای اروپایی خواهند بود. موضوع برون سپاری یک استاندارد بین‌المللی است که سال شمسي‌ها است در کشورهای دیگر انجام شده است.
آیا این برون سپاری، به صورت عینی باعث شده است که رسیدگی به درخواست‌های صدور ویزا تسریع مي شود؟
قطعاً در این زمینه تسهیلاتی را ایجاد کرده است و همچنين این روند خیلی بهتر از آن هم است که اشخاص جلوی سفارتخانه‌ها صف می‌کشیدند.
به سفارت‌های خارجی در تهران، گفته‌ایم که باید حتماً پاسخگوی شکایت شهروندان ایرانی باشند
به تا حال چندین بار اخباری منتشر شده مبنی بر اینکه در سفارتخانه‌های خارجی در ایران به خصوص کشورهای اروپایی، رفتارهای ناشایستی با شهروندان ایرانی انجام شده است و همچنين خبرهایی نیز در ارتباط و رابطه با ایجاد بازار سیاه در مورد صدور روادید و همچنين دریافت وقت مصاحبه برای سفارتخانه‌های کشورهای اروپایی منتشر شده است. پیگیری‌های وزارت مسائل خارجه در این زمینه به کجا رسیده است؟
در صورتي که شهروندان و مردم شهر در روند اخذ ویزا، تخلفی را ديدن کنند و همچنين در این ارتباط شواهد و همچنين اسنادی داشته باشند، می‌توانند شکایتی را از آن هم سفارتخانه به وزارت مسائل خارجه ارائه کنند و همچنين حتماً دستگاه دیپلماسی کشور این شکایت را پیگیری می‌کند. به تا حال شکایاتی را که دریافت کرده‌ایم، پیگیری کرده و همچنين به سفارت‌های مقیم نیز گفته‌ایم که باید حتماً پاسخگو باشند. من از همین جا به شهروندان کشورمان اعلام می‌کنم که در صورتي که در جریان این پروسه تخلفی را ديدن کردند، می‌توانند با ارائه اسناد و همچنين مدارک، شکایت خود را ارائه کنند تا ما آن هم را پیگیری کنیم.
البته باید به این موضوع نیز توجه داشته باشیم که صدور ویزا و همچنين روادید جز حقوق حاکمیتی کشورها است و همچنين حتی در صورتي که ویزایی برای فردی جهت سفر به کشور یصادر مي شود و همچنين در هنگام سفر آن هم فرد به آن هم کشور، پلیس فرودگاه کشور مقصد، اطلاعات جدیدی به دست آورد که مثلاً وارد شدن آن هم فرد به آن هم کشور همراه با مشکلاتی است، می‌تواند در آن هم فرودگاه از وارد شدن آن هم فرد به آن هم کشور جلوگیری کند و همچنين به اصطلاح آن هم را دیپورت کنند و همچنين این یک حق حاکمیتی است.
موضوع مهاجرت باعث شده کشورهای غربی در دادن ویزا ملاحظات بیشتر و همچنين سخت‌تری را در پیش بگیرند
تو تاکید دارید که بحث ویزا یک حق حاکمیتی است، ولی خیلی از دانشجویان و همچنين شهروندان و مردم شهر خواهند بود که در موارد اورژانسی و همچنين ضروری احتیاج داشته‌اند که به کشوری سفر کنند ولی سفارتخانه آن هم کشور از صدور ویزا خودداری به عمل آورده است و همچنين یا ویزا را در زمانی صادر کرده که عملاً اضطراری که وجود داشته رفع شده است. در همین چارچوب در بسیاری از موارد شاهد این بوده‌ایم که دانشجویان برای ادامه تحصیل از دانشگاه‌های اروپایی پذیرش گرفته‌اند ولي بايد توجه داشت سفارتخانه‌های آن هم کشورها در تهران زمان مصاحبه آنها را بسیار دیر تعیین کردند، چنان که زمان ثبت‌نام دانشگاه به اتمام رسیده است؟
ما با سفرای خارجی در تهران به صورت مرتب از طریق اداره کل کنسولی ارتباط داریم. خود آنها می‌گویند که تلاش دارند تسهیلات بیشتری را برای صدور ویزا فراهم کنند، در ارتباط با موارد انسانی نیز به آنها تاکید کرده‌ایم که ملاحظات حقوق بشری و همچنين نیازهای انسانی و همچنين خانوادگی اشخاص را در نظر بگیرند. ما همچنان در حال گفت‌وگو با آنها در این زمینه هستیم که روند صدور ویزا سریع‌تر مي شود و همچنين معظلات و مسائل و مشکلات کمتری برای اتباع کشورمان ایجاد مي شود. آنها برون سپاری صدور ویزا را نیز در همین راستا انجام داده‌اند، ولی آن هم روش که گفتم هر کشوری قوانین و همچنين مقررات خاص خودش را دارد و همچنين سفارتخانه‌ها نیز بر اساس قوانین کشورشان روادید را صادر می‌کنند. در کنار این موضوع بحث مهاجرت نیز مطرح است. در حال حاضر یکی از موضوعاتی که در کشورهای غربی به صورت جدی مطرح است، بحث مهاجرت و همچنين تعداد اشخاص زیادی است که متقاضی مهاجرت به آنجا خواهند بود. البته طبق اسناد و همچنين مدارک ایران جز ۲۰ کشور اول مهاجر فرست نیست و همچنين خارج از این لیست قرار دارد، ولی در مجموع آن هم روش که اشاره شد بحث مهاجرت یکی از دلایلی است که باعث شده کشورهای غربی در دادن ویزا ملاحظات بیشتر و همچنين سخت‌تری را در پیش بگیرند.
از یک میلیون و همچنين ۷۰۰ هزار فرد يا شخص متقاضی مهاجرت در کشور، تنها و فقط ۴۰۰ هزار فرد يا شخص دارای برنامه جذاب و جالب و خوب قبلی جهت مهاجرت بوده‌اند
تو می‌گوئید که ایران جز ۲۰ کشور اول مهاجر فرست نیست، ولی اخباری که در رسانه‌های خارجی منتشر شده است، بیانگر این موضوع است که با افزایش موج مهاجرت از ایران به دیگر کشورها شامل کشورهای غربی روبرو هستیم. چنان که در این ارتباط و رابطه آژانس ملی جرایم بریتانیا گزارشی را منتشر کرد و همچنين در آن هم نقل از اشاره شد که به دلیل افزایش معظلات و مسائل و مشکلات اقتصادی تعداد ایرانیانی که تلاش دارند از طریق غیر قانونی شامل راه دریا به انگلستان وارد شوند، افزایش چشمگیری پیدا کرده است.
عوامل مختلفی می‌تواند در بحث مهاجرت مؤثر باشد، ولی طبق آماری که داریم افرادی که بحث مهاجرت را مطرح نموده اند و همچنين متقاضی این موضوع بوده‌اند حدود یک میلیون و همچنين ۷۰۰ هزار فرد يا شخص خواهند بود و همچنين از این تعداد ۴۰۰ هزار فرد يا شخص دارای برنامه جذاب و جالب و خوب قبلی جهت مهاجرت بوده‌اند. در بررسی‌ها نیز آماری در نظر گرفته می‌مي شود که اشخاص دارای برنامه جذاب و جالب و خوب قبلی جهت مهاجرت باشند و همچنين طبق بررسی‌های انجام شده ۴۰۰ هزار فرد يا شخص دارای برنامه جذاب و جالب و خوب‌ریزی قبلی جهت مهاجرت خواهند بود. زمانی مثل موقعی که معظلات و مسائل و مشکلات اقتصادی تشدید می‌مي شود، تعداد میزان افرادی که اظهار علاقه به رفتن می‌کنند، افزایش پیدا می‌کند، ولی در آمار کسانی مد نظر قرار می‌گیرند که دارای برنامه جذاب و جالب و خوب‌ریزی قبلی برای این موضوع خواهند بود.
جز ۲۰ کشور اول مهاجر فرست در دنیا، نیستیم
این آمار چگونه استخراج شده است؟ آیا بر اساس یک نظر سنجی بوده است؟
این آماری است که همکاران ما در قسمت و بخش پیگیری مساله مهاجرت در وزارت خارجه ارائه نموده اند و همچنين بر اساس همین آمار ما جز ۲۰ کشور اول مهاجر فرست نیستیم.
به اطلاعات مستندی، دست پیدا نکردیم
چندی پیش خبری در فضای مجازی منتشر شد که تعداد کودک ایرانی بدون حضور والدین‌شان از طریق دریا به انگلیس پناهنده شده‌اند. آیا این خبر صحت دارد؟ و همچنين آیا تو اطلاعاتی در این زمینه دارید؟
ما این موضوع را بررسی کرده‌ایم و همچنين به اطلاعات مستندی مبنی بر اینکه چنین اتفاقی رخ داده باشد، دست پیدا نکردیم. همواره باید به این مساله توجه داشت که ممکن است تعدادی از اخباری که در فضای مجازی منتشر می‌مي شود، مستند نباشد و همچنين بر اساس شواهد و همچنين ادله منتشر نشود.
برخوردهای گرفته شده با اتباع ایرانیان در گرجستان، سیستماتیک نیست
یکی از موضوعات کنسولی که در چند ماه اخیر در فضای جامعه به صورت جدی مطرح شد و همچنين حساسیت در مورد آن هم به وجود آمد، نحوه برخورد با اتباع ایرانی در خاک گرجستان بود چنان که شاهد رفتار ناپسند مأموران گرجستانی با یک خانم ایرانی در فرودگاه این کشور بودیم. در پی این اتفاق هیأتی کنسولی از ایران به گرجستان جهت پیگیری این موضوع اعزام شد، آخرین پیگیری‌ها در مورد این مساله به کجا رسید؟
بعد از وقوع این مسائل سفیر گرجستان در تهران به وزارت مسائل خارجه احضار و همچنين نسبت به تحولات رخ داده اعتراض شد. یادداشت رسمی هم در این ارتباط و رابطه دادیم و همچنين سفیر کشورمان در گرجستان نیز با مقامات گرجی در این زمینه گفت‌وگو کرد. هیأت کنسولی نیز از ایران به این کشور رفت و همچنين با مقامات آن هم کشور رایزنی‌ها و همچنين گفت‌وگوهایی را انجام داد، این هیأت همچنین به فرودگاه تفلیس رفت و همچنين چگونگی برخوردها با مسافران ایرانی را مورد بررسی و همچنين ارزیابی قرار داد. در آنجا مقامات گرجستانی گفتند که ممکن است بعضاً مواردی از این گونه رفتارها گرفته شده باشد، ولی این موضوع سیستماتیک نیست و همچنين سیاست حکومت گرجستان در این چارچوب نیست. در مقابل مقامات گرجستانی نیز این انتظار را داشتند که شهروندان ایرانی قوانین آن هم کشور را رعایت کنند و همچنين در صورتي که در فرودگاه، ویزای توریستی می‌گیرند با بهره بري و استفاده از این ویزا به دنبال خرید ملک یا ثبت‌نام در دانشگاه نروند و همچنين یا تجارت‌نکنند، این اقدامات خلاف قوانین ویزای توریستی است ولی ما متأسفانه بعضاً شاهد این گونه سوءاستفاده‌ها بوده‌ایم و همچنين مقامات گرجستانی اعلام نموده اند که با این مسائل به صورت جدی برخورد خواهند کرد چرا که آنها می‌گویند ما هدفمان از ایجاد تسهیلات مورد بهره بري و استفاده و نياز ضروري برای سفر اتباع دیگر کشورها به گرجستان بدون روادید، گردشگری، جذب توریسم و همچنين درآمدزایی بوده است و همچنين اینکه افرادی بخواهند از ویزای توریستی برای اهداف دیگری بهره بري و استفاده کنند، قابل قبول نیست.
در پی این اتفاقات وزارت مسائل خارجه در اطلاعیه‌ای به شهروندان ایرانی اعلام کرد که به جز موارد ضروری به گرجستان سفر نکنند و همچنين به تازگی نیز بعد از شروع «آنفولانزا» در این کشور وزارت مسائل خارجه بار دیگر بر این موضوع تاکید کرد که شهروندان ایرانی به گرجستان سفر نکنند، آیا تو آماری از میزان کاهش سفر اتباع ایرانی به گرجستان دارید؟
آمار دقیقی در این زمینه نداریم و همچنين این موضوعی است که مرتبط به آژانس‌ها و همچنين معاونت گردشگری است. در پی اتفاقاتی که رخ داد، ما از شهروندان ایرانی خواستیم که از سفر به گرجستان به جز موارد ضروری بپرهیزند تا تکلیف این موضوع مشخص مي شود. مقامات گرجستانی نیز در مقابل به ما تاکید کردند که مساله پیش آمده شخصی بوده و همچنين با فردی که این نوع برخورد را انجام داده است، برخورد می‌کنند. در مقابل انتظار دارند که اتباع ایرانی نیز مقرارت آن هم کشور را رعایت کنند. در مورد بحث بیماری نیز ما همواره این ملاحظات را داریم و همچنين هر موقع در کشوری بیماری واگیرداری شیوع پیدا کند، به اتباع ایرانی برای سفر به آن هم کشور هشدار می‌دهیم تا دقت بیشتری داشته باشند، ولی آن هم روش که گفتم آماری از اینکه به چه میزان سفر به گرجستان کاهش پیدا کرده است نداریم.
میزان سفر ایرانی‌ها به خارج از کشور کاهش پیدا کرده است / ترکیه، آذربایجان و همچنين ارمنستان همچنان مقصد اول گردشگران ایرانی است
بیشترین مقصد اتباع ایرانی برای سفرهای خارجی کدام کشورها خواهند بود؟
کشورهای همسایه شامل ترکیه، آذربایجان، ارمنستان و همچنين کشورهایی که تسهیلات ویزایی فراهم نموده اند مقصد اول گردشگران ایرانی است. البته طی مدت اخیر به دلیل افزایش قیمت‌ها، میزان گردشگری داخلی افزایش پیدا کرده است و همچنين ما شاهد کاهش سفر ایرانی‌ها به خارج از کشور هستیم.
آمریکایی بازداشت شده در ایران، نظامی نیست
چندی پیش در رسانه‌ها خبری مطرح شد که یک نظامی سابق آمریکایی در مشهد بازداشت شده است. وزارت خارجه ایران نیز در اطلاعیه‌ای این موضوع را تأیید کرد و همچنين همچنین بعد از مدتی نقل قولی از سوی مقامات قضائی مطرح شد که این آمریکایی در ایران شاکی خصوصی دارد. آیا تو در جریان آخرین وضعیت وی هستید؟
قسمت اول را باید اصلاح کنم. ایشان نظامی آمریکایی نیست. یعنی در واقع آمریکایی است، ولی نظامی نیست، او سال شمسي‌هاست که به ایران به صورت شخصی تردد داشته است، چرا که گویی دوستانی در ایران دارد. دستگیری‌اش نیز مرتبط به اخیر نیست. حدود شش الی هفت ماه پیش این دستگیری رخ داده است.
مسائل جاسوسی و همچنين امنیتی مطرح نیست
آیا در پرونده وی مسائل امنیتی و همچنين جاسوسی نیز مطرح است؟
تا آنجا که اطلاع داریم بحث دستگیری او به خاطر شکایت شاکی خصوصی است، مسائل امنیتی و همچنين جاسوسی نیز مطرح نیست و همچنين آن هم موقع که وی دستگیر شد بر اساس مقررات بین‌المللی و همچنين کنوانسیون وین دستگیری این فرد به سفارت سوئیس در تهران به عنوان حافظ منافع آمریکا در ایران نقل از شد.
آیا حکمی برای وی صادر شده است؟
هنوز حکم قطعی برای وی صادر نشده است و همچنين طبیعی است که اتباع خارجی نیز در ایران وقتی شاکی خصوصی داشته باشند باید دوره معمول رسیدگی قضائی را طی کنند.
از دو طریق در جریان دستگیری و همچنين بازداشت اتباع خارجی در ایران قرار می‌گیریم / پرونده شهروندان اردنی، امنیتی نیست
طبق برخی از خبرهاي جديد منتشر شده چند ماه پیش نیز گویی تعدادی از شهروندان اردنی در ایران بازداشت شده‌اند. کاردار اردن در تهران نسبت به این موضوع واکنش نشان داده بود و همچنين خواستار این شده بود که ایران زمینه‌ای را فراهم کند که این اشخاص هر چه زودتر آزاد شوند. وضعیت پرونده آنها در حال حاضر چگونه است؟
باید توجه کنیم اقدامات و همچنين پیگیری‌هایی که وزارت خارجه انجام می‌دهد مسائل امنیتی نیست. این وزارت خانه عموماً از دو طریق در جریان دستگیری و همچنين بازداشت اتباع خارجی قرار می‌گیرد. در برخی از مواقع قوه قضائیه به ما اطلاع می‌دهد که فلان کسي که عضو شهر است خارجی بازداشت شده و همچنين ما نیز طبق کنوانسیون وین به سفارتخانه‌ای که فرد تابعیت آن هم را دارد اطلاع می‌دهیم. در برخی از موارد نیز قبل از اینکه از منابع داخلی چنین موضوعی را دریافت کنیم سفارتخانه‌های خارجی به ما رفت و آمد و مراجعه می‌کنند و همچنين می‌گویند که ما اطلاعاتی داریم که شهروندمان دستگیر شده و همچنين از ما می‌خواهند که از طریق قوه قضائیه پیگیری‌هایی را در مورد وضعیت اتباع‌شان انجام دهیم و همچنين ما نیز به محض دریافت اطلاعات از قوه قضائیه به آن هم سفارتخانه اطلاع رسانی می‌کنیم و همچنين در همین چهارچوب تلاش می‌کنیم که انجام دیدار کنسولی بین آن هم فرد بازداشت شده و همچنين مقامات سفارتخانه پیگیر، تسهیل مي شود. البته در صورتی که تبعه بازداشتی چنین چیزی را بخواهد، چرا که بعضاً تبعه‌ای که بازداشت می‌مي شود علاقه‌ای ندارد که سفارتخانه کشورش در جریان پرونده او قرار بگیرد و همچنين ما نیز در همین چهارچوب به درخواست فرد بازداشت شده احترام می‌گذاریم و همچنين اطلاع رسانی کاملی به آن هم سفارتخانه نمی‌کنیم.
در چهارچوب این اطلاع رسانی فرد بازداشت شده در صورتیکه بخواهد سفارتخانه‌اش برایش وکیل می‌گیرد و همچنين ما در مجموع در چهارچوب روابطی که با کشورها داریم سعی می‌کنیم که زمینه را برای دیدارهای کنسولی بین اتباع و همچنين سفارتخانه‌ها تسهیل کنیم و همچنين تا آنجا که زمینه فراهم مي شود کمک کنیم که فرد بازداشت شده برای گذراندن دوران محکومیتش به کشور خودش منتقل مي شود.
در مورد پرونده شهروندان اردنی نیز تا آنجا که ما می‌دانیم پرونده آنها امنیتی نیست بلکه به علت وارد شدن غیر قانونی به آب‌های ایران بازداشت شده‌اند و همچنين این موضوع نیز با توجه به گسترده بودن آب‌های سرزمینی ایران اتفاق می‌افتد.
۶۱۰۴ خارجی در زندان‌های ایران و همچنين ۳۰۰۰ ایرانی در زندان‌های خارج از کشور خواهند بود
تعداد اتباع خارجی که در ایران بازداشت خواهند بود و همچنين تعداد ایرانیانی که در خارج از کشور در زندان به سر می‌برند چه تعداد خواهند بود. آیا آماری در این زمینه دارید؟
بر اساس آماری که قوه قضائیه در اختیار ما قرار داده است تعداد اتباع خارجی که در زندان‌های ایران به سر می‌برند ۶۱۰۴ فرد يا شخص خواهند بود و همچنين حدود ۳۰۰۰ فرد يا شخص ایرانی نیز در زندان‌های خارج از کشور در حال طی کردن دوران محکومیت خود خواهند بود.
این اتباع خارجی بازداشتی بیشتر کسي که عضو شهر است کدام کشور خواهند بود. به نظر می‌رسد که بیشتر کسي که عضو شهر است کشور افغانستان باشند؟
قسمت و بخش عمده‌ای از اتباع خارجی که در ایران به سر می‌برند مهاجر غیرقانونی خواهند بود و همچنين با توجه به اینکه تعداد مهاجران افغانستانی در ایران زیاد است این طبیعی است که تعداد اشخاص بازداشتی نیز بیشتر متعلق به این کشور باشند. البته از دیگر کشورهای همسایه و همچنين منطقه نیز در بین این اشخاص حضور دارند که بعضاً به دلایل متنوع و گوناگون و مختلف شامل وارد شدن غیر قانونی به ایران بازداشت شده‌اند.
اتباع ایرانی بیشتر به خاطر مسائلی زيرا و به درستي که مواد اعتياد آور و مخدر و همچنين یا دزدي در دیگر کشورها بازداشت شده‌اند
آیا اطلاع دقیقی دارید که اتباع ایرانی در خارج از کشور بیشتر به چه دلیلی بازداشت شده‌اند و همچنين جرم و جنايت عمده آنها چیست؟
اتباع ایرانی بیشتر به خاطر مسائلی زيرا و به درستي که مواد اعتياد آور و مخدر و همچنين یا دزدي در دیگر کشورها بازداشت شده‌اند. البته در برخی از موارد به خاطر تفاوت قوانین کشورها با ایران این شهروندان بازداشت شده‌اند. مثلاً فرد بازداشت شده در ایران، نوعی قرص مصرف می‌کرده و همچنين با همین قرص به کشور همسایه سفر کرده ولی در آن هم کشور همسایه داشتن آن هم قرص جرم و جنايت بوده و همچنين به همین علت فرد بازداشت شده است.
شهروندان ایرانی برای کسب تابعیت دیگر کشورها، باید از تابعیت ایران خارج شوند
با توجه به اینکه ایران موضوع دو تابعیتی را قبول ندارد سوالم این است که آیا آمار دقیقی داریم که به چه میزان ایرانی‌های دو تابعیتی در زندان‌های کشور به سر می‌برند؟
آمار دقیقی در این زمینه ندارم و همچنين همانطور که اشاره شد اطلاع وزارت خارجه از این موضوعات از طریق قوه قضائیه و همچنين سفارتخانه‌های خارجی که شهروندشان در ایران دچار مشکل شده آگاه می‌مي شود. پيشامد جديد‌ای که در اینجا باید به آن هم اشاره کنم این است که شاید اصطلاح دو تابعیتی اصطلاح درستی نباشد. چرا که بیشتر به آن هم معناست که فردی دو تابعیت دارد و همچنين این موضوع برای دو کشور که محل زندگی آن هم فرد می‌باشد، مورد قبول واقع شده است. در حالی که ما طبق قانون فعلی کشورمان تنها و فقط تابعیت ایرانی را داریم و همچنين در صورتي که کسی بخواهد تابعیت دیگری بگیرد باید از تابعیت ایران خارج مي شود، سند خروج بگیرد و همچنين بعد از آن هم برای کسب تابعیت کشور دیگری اقدام کند و همچنين تا وقتی این کار را انجام نداده و همچنين بدون اطلاع ایران تابعیت جای دیگری را گرفته، از نظر ایران او همچنان تابعیت ایران را دارد و همچنين تابعیت دیگر مورد پذیرش ایران نیست.
وزارت خارجه از تسهیل روند کسب تابعیت برای فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان غیر ایرانی دفاع می‌کند
چندی است که در کشور شامل در حکومت و همچنين مجلس این موضوع مطرح است که این زمینه فراهم مي شود که فرزندانی که از مادران ایرانی و همچنين پدران غیر ایرانی متولد می‌شوند راحت‌تر بتوانند تابعیت ایران را کسب کنند ولی هنوز روند این موضوع به صورت کامل طی نشده و همچنين گویی این پيشامد جديد دارای مخالفانی است؟
وزارت خارجه برای اینکه خانم‌های ایرانی از چنین حقی برخوردار باشند تلاش زیادی انجام داده است و همچنين از این موضوع دفاع می‌کند. در لایحه اخیری که حکومت در این زمینه به مجلس فرستاد وزارت مسائل خارجه کاملاً از این لایحه دفاع کرد و همچنين پیگیری‌هایی را نیز انجام داد و همچنين اکنون پيشامد جديد مورد اشاره در مجلس در حال تصمیم گیری است. در سال شمسي ۸۴ مجلس قانونی را تصویب کرد که در آن هم قانون به فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان غیر ایرانی اجازه می‌داد که بعد از ۱۸ سالگی به شرطی که یک سال شمسي در ایران باشند، درخواست تابعیت بدهند و همچنين در واقع بر اساس این قانون مراحل کسب تابعیت سریع‌تر پیش می‌رود. در آن هم قانون یک فرجه زمانی مشخص شده بود و همچنين آن هم این بود که اشخاص ظرف دو سه سال شمسي بعد از ۱۸ سالگی باید این کار را انجام دهند. این در حالی بود که بعضاً ديدن می‌کردیم که برخی از اشخاص بعد از آن هم فرجه زمانی برای کسب تابعیت اقدام می‌کردند و همچنين این موضوع روند کسب تابعیت را برای آنها سخت می‌کرد.
ما در وزارت خارجه این موضوع را پیگیری کردیم که این فرجه زمانی افزایش پیدا کند تا افرادی که دیرتر نیز اقدام نموده اند، بتوانند از مزایای این قانون بهره بري و استفاده کنند. در لایحه‌ای که اکنون در مجلس مطرح است، تلاش بر این است، که فرزندان حاصل از ازدواج زن ایرانی با تبعه خارجی که در ایران متولد می‌مي شود بتوانند قبل از ۱۸ سال شمسي تابعیت بگیرند. این موضوع موافقان و همچنين مخالفانی دارد که در حال بحث بر روی آن هم خواهند بود. برخی از NGOها نیز به این موضوع وارد شدن پیدا نموده اند و همچنين به بیان دلایل و همچنين نقطه نظرات خود در مورد موافقت یا مخالفت با این لایحه پرداخته‌اند.
پس با توجه به این موضوع، مزایای لایحه جدید شامل فرزندانی می‌مي شود که از مادر ایرانی و همچنين پدر خارجی در ایران متولد شده باشند و همچنين در مورد افرادی که از مادر ایرانی و همچنين پدر خارجی در خارج از ایران متولد شوند صدق نمی‌کند.
در صورتي که مجلس این موضوع را گسترش دهد که فرزند متولد شده از زن ایرانی در هر نقطه‌ای از جهان بتواند در مورد کسب تابعیت ایرانی اقدام کند ما با آن هم مخالفتی نخواهیم داشت، به شرط آنکه آن هم فرد تمایل برای این موضوع داشته باشد.
بعضاً گفته می‌مي شود که علت مخالفت‌ها با این موضوع این است که از این طریق اتباع خارجی شامل اتباع افغانستانی که به صورت غیرقانونی وارد ایران شده‌اند با ازدواج با یک خانم ایرانی و همچنين بچه دار شدن می‌توانند روند کسب تابعیت خود را نیز تسریع ببخشند. آیا علت مخالفت‌ها به این موضوع محدود می‌مي شود؟
شاید برخی از مخالفت‌ها مرتبط به این موضوع باشد، برخی از کسانی که معتقد خواهند بود که باید در مورد این قانون بررسی بیشتری بشود، نگران این خواهند بود که تعدادی از اتباع کشورهای همسایه با بهره بري و استفاده از این قانون با این هدف به ایران سفر کنند که با ازدواج با یک زن ایرانی و همچنين بچه دار شدن از او از طریق همسر ایرانی خود و همچنين فرزندشان تابعیت ایرانی بگیرند و همچنين در واقع روند کسب تابعیت خود را سریع‌تر انجام دهند.
چندی پیش اخباری در رسانه‌ها مطرح شد مبنی بر اینکه در فرودگاه‌های بین‌المللی سراسر کشور روادید الکترونیک صادر می‌مي شود. این موضوع با چه هدفی گرفته شده و همچنين آیا شامل مرزهای زمینی نیز خواهد شد؟
بحث صدور روادید الکترونیکی موضوعی است که سال شمسي‌ها در کشورهای متنوع و گوناگون و مختلف دنیا مطرح بوده و همچنين بسیاری از کشورها آن هم را اجرایی و همچنين عملیاتی نموده اند. وزارت خارجه نیز از چند سال شمسي پیش انجام این موضوع در دستور کارش بوده است ولی باید زیرساخت‌های آن هم فراهم می‌شد. این پيشامد جديد از قسمتهاي آخر سال شمسي قبل از فرودگاه امام و پيشوا خمینی (ره) به عنوان پایلوت آغاز شد و همچنين بعد از مدتی در فرودگاه شیراز و همچنين مشهد نیز صورت گرفت و همچنين از آذرماه این پيشامد جديد در کلیه فرودگاه‌های بین‌المللی کشور در مورد همه کشورها به جز کشورهای همسایه در حال انجام است.
علت اینکه در مورد کشورهای همسایه تا کنون انجام نشده است چیست؟
این موضوع یعنی صدور روادید الکترونیک با همکاری نیروی انتظامی (پلیس فرودگاه) گرفته شده است و همچنين اتباع کشورهای همسایه که از طریق فرودگاه بین‌المللی به ایران سفر می‌کنند می‌توانند در فرودگاه ویزای الکترونیک بگیرند ولي بايد توجه داشت یک سری اتباع کشورهای همسایه از طریق مرزهای زمینی وارد می‌شوند که ما باید برای صدور روادید الکترونیکی تجهیزات مورد بهره بري و استفاده و نياز ضروري را در مرزهای زمینی‌مان قرار دهیم تا آنها به شبکه وصل شوند. این اتفاق هنوز کامل رخ نداده و همچنين امیدواریم با همکاری نیروی انتظامی تا آخر امسال این موضوع بررسي کننده و پروهشگر مي شود، با تحقق روند صدور ویزای الکترونیک دیگر احتیاجی به برچسب و همچنين زدن مهر وارد شدن و همچنين خروج نخواهد بود. چرا که در شبکه اطلاعات وارد شدن هر تبعه خارجی ثبت می‌مي شود و همچنين دستگاه‌های مسئول نیز به این شبکه دسترسی دارند و همچنين مطلع خواهند بود که این تبعه خارجی چه زمانی وارد شدن پیدا کرده و همچنين چه زمانی باید خارج مي شود، بنابراین دیگر احتیاجی به زدن مهر وارد شدن و همچنين خروج در ویزای فرد وجود ندارد.
برخی بعضاً مطرح نموده اند که موضوع صدور ویزای الکترونیک که دیگر در آن هم مهر وارد شدن و همچنين خروج زده نمی‌مي شود به خاطر این گرفته شده است که اتباع دیگر کشورها یی که به ایران سفر می‌کنند بعد از آن هم برای سفر به آمریکا دچار مشکل نشوند و همچنين این موضوع باعث کاهش سفر توریست‌های خارجی به ایران نیز نشود؟
طرح صدور ویزای الکترونیک مرتبط به سه چهار سال شمسي قبل است. قبل از اینکه حکومت کنونی آمریکا بر روی کار بیاید و همچنين به این پيشامد جديد‌ای که تو اشاره کردید ربطی ندارد.
امکان جعل ویزا را به حداقل رسانده‌ایم
آیا از این طریق مشکل اتباع خارجی برای سفر به ایران و همچنين آمریکا حل شده است یا نه؟ یعنی در واقع تأثیری برای حل این موضوع دارد؟
هدف ما از راه اندازی این موضوع پيشامد جديد‌ای که تو اشاره کردید نیست. یکی از اهداف مهم ما برای صدور ویزای الکترونیک جلوگیری از امکان جعل بوده است. از این طریق ما امکان جعل ویزا را به حداقل رسانده‌ایم و همچنين مشکلاتی که به خاطر این موضوع وجود داشت به حداقل رسیده است.
در مورد وضعیت پناهندگان ایرانی در صربستان با مقامات نهاد ملل صحبت کرده‌ایم
چندی پیش در رسانه‌های داخل کشور تصاویری از وضعیت نامناسب پناهجویان ایرانی در صربستان منتشر شد به نحوی که طبق تصاویر آنها از داشتن امکانات اولیه محروم بودند. آیا وزارت خارجه پیگیری‌هایی برای حل مشکل آنها انجام داد، با توجه به اینکه به نظر می‌رسد پناهجویان ایرانی در استرالیا نیز با معظلات و مسائل و مشکلات زیادی روبرو خواهند بود.
ما در مقابل وضعیت هر کسي که عضو شهر است ایرانی چه پناهنده و همچنين چه مهاجر مسئولیت داریم. در مورد صربستان نیز اطلاعاتی را در ارتباط با وضعیت پناهندگان ایرانی در آن هم کشور کسب کردیم. وضعیت آنها را در تهران و همچنين بلگراد پیگیری کردیم و همچنين از مقامات صربستان خواستیم که طبق قوانین بین‌المللی تسهیلات مورد بهره بري و استفاده و نياز ضروري را برای آنها فراهم کند. در این زمینه به نهاد ملل نیز اطلاع دادیم مقامات بلگراد به ما قول دادند که در صورتي که مشکل و همچنين کمبودی وجود دارد تلاش خود را به کار خواهند بست که این معظلات و مسائل و مشکلات را حل کنند.
در مورد تعداد ایرانیان خارج از کشور، رقمی بین دو تا هفت میلیون فرد يا شخص مطرح است / بانک اطلاعات ایرانیان خارج از کشور را ایجاد شده است
آیا وزارت خارجه و همچنين دیگر دستگاه‌های مسئول در کشور آمار دقیقی از تعداد ایرانیان ساکن در خارج از کشور دارند؟
همانطور که می‌دانید آمار متفاوتی در این زمینه وجود دارد. رقمی بین دو تا هفت میلیون در این زمینه مطرح شده است. دبیرخانه شورایعالی ایرانیان در وزارت خارجه تلاش کرده که بانک اطلاعات ایرانیان خارج از کشور را ایجاد کند و همچنين در همین چهارچوب توانسته آماری از ایرانیان خارج از کشور به دست آورد. البته این آمار شامل کسانی هست که به سفارتخانه‌های ما در خارج از کشور رفت و آمد و مراجعه کردند و همچنين برای انجام مسائل کنسولی و همچنين شهروندی خود با سفارت در ارتباط خواهند بود. این رقم نزدیک به چهار میلیون است ولی قطعاً تعداد ایرانیان خارج از کشور بیش از این مقدار است. امیدواریم که با کمک ایرانیان خارج از کشور بتوانیم این بانک اطلاعاتی را کامل کنیم.
اغلب ایرانیان خارج از کشور در کشورهای آمریکا، کانادا، انگلیس، آلمان و همچنين سوئد اقامت دارند
ایرانیان خارج از کشور بر اساس آمار به دست آمده بیشتر در کدام کشورها ساکن خواهند بود؟
حضور ایرانیان در کشورهای آمریکا، کانادا، انگلیس، آلمان و همچنين سوئد بیشتر است. حدود ۴۰۰ هزار ایرانی در کانادا زندگی می‌کنند ولی متأسفانه به علت بسته بودن دفاتر کنسولی اتباع دو کشور به خصوص ایرانیان ساکن در کانادا با معظلات و مسائل و مشکلات جدی مواجه خواهند بود. ما در مذاکراتی که با کانادایی‌ها داشتیم بر این موضوع تصریح کردیم که این زمینه فراهم مي شود که هر چه زودتر قسمت و بخش کنسولی سفارتخانه‌های دو کشور کسب و کار خود را آغاز کند. چرا که از نظر مقررات بین‌المللی این امکان وجود دارد که دو کشور قبل از اینکه روابط سیاسی خود را از سر بگیرند می‌توانند به اتباع‌شان در آن هم کشورها سرويس ها و خدمات کنسولی ارائه دهند.
حکومت کانادا، هنوز به درخواست کنسولی ما پاسخی نداده است
حکومت کانادا هنوز به درخواست ما پاسخی نداده و همچنين ما همچنان پیگیری‌های خود را در این زمینه ادامه می‌دهیم. اکنون در وزارت خارجه بخشی با عنوان ایرانیان ساکن در کانادا تشکیل شده است و همچنين ما در این قسمت سعی می‌کنیم که به اتباع ایرانی در کانادا سرويس ها و خدمات کنسولی ارائه دهیم. کانادایی‌ها نیز به ما گفته‌اند که برای ایجاد تسهیل در روند کار، نیروهایشان را در سفارتخانه‌های کشورهای همجوار ایران در قسمت و بخش کنسولی افزایش داده‌اند تا راحت‌تر بتوانند به ایرانیان سرويس ها و خدمات ارائه دهند. علی رغم همه این موضوعات ما امیدواریم که هر چه زودتر حکومت کانادا این زمینه را فراهم کند که فعالیت‌های کنسولی دو کشور آغاز مي شود.
در وزارت خارجه برای انجام بهتر مسائل مرتبط به ایرانیان خارج از کشور سامانه‌هایی را طراحی کرده‌ایم که شامل آنها سامانه تاک است که از طریق این سامانه شامل دانشجویان ایرانی که در خارج از کشور مشغول به تحصیل خواهند بود می‌توانند تسهیلات خوبی را دریافت کنند. همچنین با رایزنی‌ها و همچنين مشورت‌هایی که با قوه قضائیه انجام داده‌ایم تلاش کرده‌ایم که روند ارائه سرويس ها و خدمات مرتبط به ازدواج و همچنين طلاق در نمایندگی‌های ایران در خارج از کشور به شهروندان کشورمان تسریع گردد و همچنين برخی از بروکراسی‌هایی که در این زمینه وجود دارد برطرف مي شود. در واقع طی چند سال شمسي اخیر سامانه‌های مختلفی برای تسهیل مسائل کنسولی فراهم شده که انشالله همه آنها به سامانه جامع کنسولی منتقل می‌شوند و همچنين این زمینه ایجاد می‌مي شود که هم ارائه سرويس ها و خدمات به شهروندان راحت‌تر مي شود و همچنين هم از سو بهره بري و استفاده و همچنين جعل مدارک جلوگیری مي شود.
برای تجار ایرانی و همچنين عراقی روادید چند بار وارد شدن صادر می‌مي شود
یکی از از موضوعات مهمی که در بحث روادید بعضاً در کشور به عنوان یک تقاضا مطرح می‌مي شود تلاش جهت لغو روادید میان تهران و همچنين بغداد است، به نظر می‌رسد که حکومت عراق همچنان با انجام لغو روادید برای اتباع دو کشور مخالف است در حالی که ایران از این موضوع استقبال کرده است ولی چندی پیش اخباری منتشر شد که قرار است تسهیلاتی برای روادید تجار و همچنين بازرگانان دو کشور فراهم مي شود. این موضوع به کجا انجامید؟
ما با عراقی‌ها صحبت کردیم که این زمینه فراهم مي شود که برای تجار و همچنين فعالان اقتصادی دو کشور که به صورت مکرر به عراق و همچنين ایران رفت و همچنين آمد دارند روادید چند بار وارد شدن به صورت سریع صادر مي شود. در مورد این موضوع دو کشور توافق نموده اند و همچنين در مرحله بعد باید ایران و همچنين عراق نام افرادی که شامل این موضوع می‌شوند را با یکدیگر رد و همچنين بدل کنند و همچنين بعد از آن هم تجار خود تقاضای دریافت اینگونه روادید را ارائه دهند.
علت اجرایی نشدن توافق کنسولی ایران و همچنين عربستان، به رفتار حکومت ریاض باز می‌گردد
چندی پیش بین ایران و همچنين عربستان نیز توافقی حاصل شد که دفاتر کنسولی دو کشور راه اندازی مي شود ولی به نظر می‌رسد که هنوز این موضوع اجرایی نشده است. علت آن هم چیست؟
اجرایی نشدن این موضوع به رفتار طرف مقابل یعنی عربستان باز می‌گردد. در توافقی که دو کشور با یکدیگر داشتند، قرار شد که دفتر کنسولی ایران در جده فعال مي شود و همچنين ما حتی در این زمینه مسئول دفتر خود را معرفی کردیم ولی آنها تا کنون ویزایی صادر نکرده‌اند. عربستان نیز در آن هم ابتدا مطرح کردند که دفتر کنسولی‌شان را در مشهد ایجاد کنند که ما با آن هم مخالفت نکردیم ولی هنوز اقدامی عملی از سوی آنها گرفته شده است و همچنين همچنان پیگیر هستیم که این زمینه فراهم مي شود که دفاتر کنسولی ایجاد مي شود.
داشتن چند تابعیت برای شهروندان ایرانی جرم و جنايت نیست / ایرانیان چند تابعیتی می‌توانند در کشور ملک داشته باشند
به نظر می‌رسد که در داخل کشور سیاست یگانه‌ای در مورد ایرانیان خارج از کشور وجود ندارد و همچنين صداهای متفاوتی در این ارتباط شنیده می‌مي شود، از طرف دیگر برخی از ایرانیان خارج از کشور از بازگشت سفر به ایران هراس دارند و همچنين مواردی زيرا و به درستي که بازداشت و همچنين یا مصادره دارايي ها‌شان را مطرح می‌کنند. لطفاً توضیح دهید که سیاست کلی ایران بخصوص وزارت خارجه در مورد ایرانیان خارج از کشور و همچنين بازگشت‌شان به ایران چیست؟
اینکه صداها و همچنين نظرات مختلفی در داخل کشور در ارتباط با بحث ایرانیان خارج از کشور و همچنين موضوع تابعیت مطرح می‌مي شود مساله مهمی نیست و همچنين مشکلی در این زمینه وجود ندارد. ما باید تلاش کنیم صدایی که از طرف مرجع مسئول در این مورد اعلام می‌مي شود، جدی‌تر گرفته مي شود و همچنين با عنوان سیاست اصلی جمهوری اسلامی ایران در این زمینه قلمداد مي شود. اخیراً رئیس محترم قوه قضائیه اعلام کردند که صرف داشتن تابعیت‌های متنوع و گوناگون و مختلف و همچنين یا چند تابعیت برای شهروندان ایرانی جرم و جنايت نیست. ایشان صحبت صریحی را در این زمینه مطرح کردند و همچنين این صحبت می‌تواند نحوه و همچنين چگونگی برخورد با اتباع را مشخص کند. در این صحبت به نوعی نقل شده که در صورتي که کسی بدون اجازه حکومت ایران تابعیت مضاعفی گرفته باشد، با آن هم برخوردی نمی‌مي شود، گرچه قطعاً از یک سری حقوق محروم خواهد شد شامل اینکه نمی‌تواند کارو بار يا کسب و کار يا همان شغل دولتی داشته باشد و همچنين یا کاندیدای انتخاباتی زيرا و به درستي که مجلس و همچنين ریاست جمهوری مي شود. در مورد بحث دارايي ها نیز باید بگویم مشکلی در این ارتباط وجود داشت که با توافق مجلس، وزارت خارجه و همچنين دیگر مراجع مربوطه، مشکل حل شد و همچنين ما به دفاتر نمایندگی ایران در خارج از کشور نیز این موضوع را اعلام کردیم. لذا این اشخاص می‌توانند که در ایران ملک داشته باشند و همچنين در صورتي که بخواهند سرمایه‌گذاری نیز انجام دهند باید در چارچوب مقررات نهاد سرمایه‌گذاری عمل کنند که در آنجا نیز یک سری تضمین‌ها برای این اشخاص ایجاد می‌کنند. بنابراین هیچ مشکلی برای کسانی که می‌خواهند خدماتی را به کشور ارائه دهند و همچنين یا سرمایه‌گذاری در ایران بکنند وجود ندارد.
علی‌رغم توضیحاتی که تو دادید ما به تا حال چندین بار شاهد بوده‌ایم که برخی از ایرانیان خارج از کشور در هنگام وارد شدن در فرودگاه بازداشت شده‌اند و همچنين این باعث ایجاد ترس بین آن هم‌ها برای بازگشت شده است.
در صورتي که فردی مرتکب جرمی شده باشد، قاعدتاً باید در ارتباط با این جرم و جنايت مجازات مربوطه را طی کند و همچنين فرقی ندارد که یک یا چند تابعیت داشته باشد. آن هم‌هایی که ایرانی خواهند بود و همچنين جرمی انجام داده‌اند و همچنين دادگاه حکمی برای آن هم‌ها صادر کرده است، بعد از وارد شدن به کشور باید مراحل قضائی را طی کنند و همچنين دوران محکومیت را بگذرانند و همچنين این موضوعی است که در همه کشورها صدق می‌کند. در کنار این موضوع باید به این مساله نیز توجه مي شود که بعضاً می‌بینیم که در دیگر کشورها بر خلاف قوانین بین‌المللی با برخی از ایرانیان در خارج از کشور برخوردهای جدی صورت می‌گیرد و همچنين تعدادی از آن هم‌ها به اتهام هاي واهی تحت تعقیب قرار می‌گیرند و همچنين زندانی می‌شوند که نمونه اخیر آن هم خانم هاشمی است. تو دیدید چگونه ایشان صرفاً به این خاطر که قرار بوده به عنوان شاهد در دادگاهی شرکت کند، بازداشت شد و همچنين با او چه برخوردهایی صورت گرفت.
دیپلمات ایرانی با وجود داشتن حق مصونیت، بازداشت شده است
تو به وضعیت ایرانیان در خارج از کشور اشاره کردید. اکنون یکی از افرادی که در این زمینه پرونده‌اش مورد توجه وزارت خارجه قرار گرفته آقای «اسدالله اسدی» است. آیا خبری از آخرین وضعیت دادگاه این دیپلمات ایرانی که محل ماموریتش وین بود ولی در آلمان بازداشت شد و همچنين سپس به درخواست حکومت بلژیک به بروکسل استرداد شد دارید؟
بعد از بازداشت آقای اسدی به حکومت‌های آلمان، بلژیک و همچنين اتریش به خاطر این موضوع اعتراض کردیم چرا که ایشان در حال بازگشت به محل ماموریت‌شان بودند و همچنين براساس ماده ۴۰ کنوانسیون وین دارای مصونیت بودند، لذا نباید دستگیر می‌شدند. ماده ۴۰ این کنوانسیون تصریح می‌کند دیپلماتی که مقیم یک کشور است، در زمان عزیمت به محل ماموریتش از مصونیت برخوردار است بنابراین از دیدگاه جمهوری اسلامی ایران، اصل بازداشت آقای اسدی مغایر با قوانین بین‌المللی است. در حال حاضر پرونده ایشان در کشور بلژیک مراحل قضائی را طی می‌کند، همکاران کنسولی ما نیز در حال پیگیری وضعیت ایشان خواهند بود، سفارتخانه‌های ایران در کشورهای اتریش، آلمان و همچنين بلژیک نیز از آن هم ابتدای کار یک سری تسهیلات را برای ایشان فراهم کردند ولی باز هم تاکید می‌کنم که از نظر ما این بازداشت غیرقانونی است چرا که ایشان دارای مصونیت بودند.
اسدالله اسدی، تفهیم اتهام شده است
آیا برای ایشان در دادگاه بلژیک حکمی صادر شده است؟
تا آنجا که می‌دانم پرونده ایشان هنوز به مرحله رسیدگی دادگاه نرسیده است، ایشان تفهیم اتهام شده‌اند، وکلایشان نیز در حال مطالعه پرونده و همچنين تدوین لایحه دفاعیه برای ایشان خواهند بود ولی هنوز دادگاهی برگزار نشده است.
انتهای پیام
