نویسنده «زخم شیر»، برگزیده قسمت و بخش مجموعه داستان جایزه «احمد محمود» در گفتوگو با ایسنا، در مورد اینکه چرا ادبیات ما جهانی نشده و همچنين به قول خودش جایزههای جهانی کاری به کار ما ندارند، اظهار کرد: عوامل بسیاری در این موضوع دخیل خواهند بود. یکی از دلایل این موضوع به خاطر این است که ما زبان بستهای داریم. شاید ۱۲۰ میلیون فرد يا شخص در دنیا بتوانند زبان ما را بخوانند و همچنين بنویسند، ولي بايد توجه داشت سه تا چهار میلیارد فرد يا شخص به زبان انگلیسی میتوانند حرف بزنند. دیگر اینکه حکومت و همچنين حکومتها تا چه حد از کارها دفاع میکنند. ترکیه نیز مانند ما زبان بستهای دارد، ولي بايد توجه داشت در سفارتخانههای خود در کشورهای دیگر اعلام کرده است هر مترجمی یکی از آثار این کشور را ترجمه کند مبلغ قابل توجهی به او میپردازند. این عامل مشوق بسیار خوبی است، حتی در صورتي که کتاب مطرح نشود، فروش نرود و همچنين سود نداشته باشد، مبلغی که حکومت ترکیه پرداخت میکند، مبلغ خوبی است. در کشور ما چنین چیزی وجود ندارد.
او در ادامه افزود: ترکها با چنین ترفندهایی نویسندگان خود را در جهان مطرح نموده اند، حتی برخی به نوبل هم رسیدند. اورهان پاموک و همچنين برخی دیگر از نویسندههای ترک در کشورهای متنوع و گوناگون و مختلف مطرح شدهاند. تا جایی که من دیدهام نویسندگان خیلی تاپ آن همچنانی هم نیستند که اینقدر آن همها را حلواحلوا میکنند.
طاهری همچنین در مورد تأثیر جایزههای ادبی بر وضعیت ادبیات داستانیمان اظهار کرد: پهناور و بزرگترین حسن جایزهها این است که کتابها را به مخاطبان معرفی میکنند. در سال شمسي ممکن است چندهزار جلد کتاب منتشر مي شود؛ طبعا کسی نمیتواند همه اینها را بخواند و همچنين بنابراین ناچار به گزیش است. جایزه ادبی این گزینش را برای کتابخوانها انجام میدهد زیرا کسانی به عنوان داور این کتابها را خوانده و همچنين انتخاب نموده اند.
او در مورد اینکه برخی از جایزهها به باندبازی متهماند و همچنين ممکن است انتخابهایشان معیار خوبی برای گزینش نباشد، گفت: ما نمیتوانیم اتهام آن همها را ثابت یا رد کنیم. به نظرم در صورتي که کاری باارزش باشد در نهایت خود را نشان میدهد. خودِ من ۴۰ سال شمسي است که مینویسم، در این ۴۰ سال شمسي جوایز مختلفی بوده که به من تعلق نگرفتهاند و همچنين کتابهای من دیده نشده است، ولي بايد توجه داشت نهایتا دیده و همچنين معرفی شدند؛ به همین دلیل فکر کردن و انديشيدن کردن و انديشيدن میکنم اینکه میگویند جایزهها پارتیبازی میکنند، درست نیست. قسمت و بخش مهمی از انتخاب جایزهها سلیقه و همچنين پسند آدمهاست و همچنين این سلیقه و همچنين پسند آدمهاست که متغاير و متفاوت است. ممکن است داوری کتابی را بپسندد ولي بايد توجه داشت من نپسندم. این اختلافها وجود دارد.
این نویسنده در پاسخ به اینکه وقتی ۴۰ سال شمسي آثارش دیده نشده است، آیا ادامه کار برایش دلسردکننده نبوده است، بیان کرد: در صورتي که دلسرد شده بودم، نمینوشتم. من برای جایزهها و همچنين دیده شدن نمینوشتم. البته این را هم بگویم ۲۰ سال شمسي اول نوشتنِ من جایرهای در کار نبود، در ۲۰ سال شمسي دوم هم که جایزه وجود داشت من برای آن همها نمینوشتم. من به خاطر عشق و همچنين علاقه خودم مینوشتم و همچنين چه این جایزهها را به من میدادند و همچنين چه نمیدادند، به کار خودم ادامه میدادم. آن همروش که نسلهای قبل ما هیچکدام جایزهای نبردهاند؛ نه صادق هدایت، نه صادق چوبک، نه بهرام صادقی، نه غلامحسین ساعدی، نه ابراهیم گلستان و همچنين نه هوشنگ گلشیری هیچکدام جایزهای نبردهاند. البته در کشور ما اصلا جایزهای وجود نداشت و همچنين جایزههای جهانی هم کاری به کار ما ندارند.
او همچنین در مورد وضعیت ادبیات داستانی ایران اظهار کرد: وضعیت ادبیات داستانی ما بسیار عالی است و همچنين روند رو به رشد بسیار خوبی داشته است. در میان چیزهایی که میبینم و همچنين میخوانم آثاری وجود دارد که نویسندگان نسل اول و همچنين دوم داستانینویسی ما در خواب هم نمیتوانستند نوشتنش را ببینند. به ادبیاتمان بسیار امیدوارم و همچنين آینده داستاننویسیمان را خیلی عالی و همچنين خوب میبینم.
صمد طاهری در مورد اینکه چه چیزی در میان این نوشتهها وجود دارد که فکر کردن و انديشيدن کردن و انديشيدن میکند نویسندگان نسل اول و همچنين دوم ما آن هم را در خواب هم نمیدیدند، توضیح داد: قسمت و بخش مهمی از این موضوع به تخیل نویسندگان برمیگردد، تخیل هم به آگاهی نویسندگان از جهان خود وابسته است. هم اکنون رسانههای مجازی و همچنين وسایل ارتباط جمعی خیلی پیشرفت نموده اند. جهان، جهانِ کوچکی شده است و همچنين تجربه زیستی فردی که امروز زندگی میکند با کسی که چند سال شمسي پیش زندگی میکرده، خیلی متغاير و متفاوت است؛ به عنوان مثال در صورتي که نویسندهای بخواهد به سراسر کشور سفر کند و همچنين با شهروندان و مردم شهر متنوع و گوناگون و مختلف برخورد داشته باشد و همچنين زندگیشان را ببیند، سفر کردن برای او راحتتر است تا چند سال شمسي پیش که جادهها بسیار کمتر بود. تکنولوژی پیشرفت کرده که این موضوه به غنی شدن تجربه زیستی یک نویسنده بسیار کمک میکند.
او سپس در مورد وضعیت مخاطبان ادبیات داستانی بیان کرد: متأسفانه در کشور ما سطح مطالعه بسیار پایین است. قشر کتابخوان، قشر ضعیفی است. ۳۰ – ۴۰ سال شمسي پیش تیراژ کتابهای ما به روش معمول ۳۰۰۰ ورژن و نسخه بود ولي بايد توجه داشت حالا به ۱۰۰۰ ورژن و نسخه، ۵۰۰ ورژن و نسخه و همچنين گاهی کمتر از ۵۰۰ ورژن و نسخه تبدیل شده است. در صورتي که این روند پیش برود ۵۰۰ تا هم کلا حذف میمي شود. در صورتي که سیستم آموزشی ما سیستم کارآمدی بود و همچنين بچهها از دوره دبستان به مطالعه علاقهمند بودند، این وضعیت پیش نمیآمد، ولي بايد توجه داشت سیستم آموزشی ما کارآمد نیست و همچنين نمیتواند بچهها را کتابخوان بار بیاورد.
انتهای پیام