ساختمان داخلي يك ترانزيستورReviewed by sk. shin on Apr 3Rating:

ترانزيستور از سه لايه نيمه هادي  نوع  PوN كه در كنار هم قرار ميگيرند تشكيل شده است . آن لايه ها ي نيمه هادي به دو صورت كنار هم چيده ميشود.

ترانزيستورNPN (تيپ منفي)

ترانزيستور PNP (تيپ مثبت)

ترانزيستور از ۳ پايه تشكيل ميشود به نام هاي Emiter(اميتر ، منتشر كننده ) ،Bse (بيس ، پايه ) ، Colector (كلكتور، جمع كننده )،نام گذاري شده است .نيمه هادي كه اميتر را تشكيل ميدهد نسبت به دو لايه بيس و همچنين كلكتور ناخالصي بيشتري دارد و همچنين لايه بيس نسبت به كلكتور و همچنين اميتر ناخالصي كمتري دارد.

كاربردهاي ترانزيستور:

ترانزيستورها در مدارات زير كاربرد دارند:

۱-در تقويت كننده ها

۲-در تثبيت كننده ها
۳ -در نوسان سازها (در مدارات اسيلاتور)

۴-در مدارات آشكارساز

۵-در مخلوط كننده ها (مدارات ميكسر)

۶-در مدارات كليد الكترونيكي (درمدارات سوئيچ)

۷-درمدارات مدولاتور

طريقه پيدا كردن پايه هاي ترانزيستور:(با اهم متر آنالوگ)

اهم متر را در رنج R×۱۰ قرار ميدهيم ،يك پايه را به روش فرضي بيس در نظر ميگيريم و همچنين يك فيش اهم متر را روي بيس قرار ميدهيم فيش ديگر را تك تك به دو پايه ديگر ميزنيم در صورتي که عقربه حركت كرد و همچنين همينطور با تعويض فيش عقربه حركت نكرد آن بدان معناست كه پايه بيس را درست انتخاب كرديم ( در صورت نادرست بودن آن هم پايه بعدي را بيس در نظر ميگيريم ).

با مشخص شدن پايه بيس در جهتي كه بيس به دو پايه ارتباط داشت ،در صورتي که فيش قرمز روي بيس بود ترانزيستور مثبت واگر فيش سياه روي بيس بود ترانزيستور منفي است .

تشخيص اميتر و همچنين كلكتور

روش اول :اهم متر را در رنج R×۱۰ قرار ميدهيم سپس مقاومت بين پايه بيس و همچنين دو پايه ديگر را مقدار و اندازه ميگيريم .مقاومت پايه  بيس اميتر از مقاومت پايه بيس كلكتور اکثرا و بيشتر است .RBE>RBC

روش دوم :اهم متر آنالوگ را در رنج بالا قرار ميدهيم به پايه بيس كاري نداريم .مقاومت بين پايه اميتر و همچنين كلكتور را از هردوجهت مقدار و اندازه ميگيريم .ما اهم كمتر و همچنين فيش سياه را مد نظر داريم . درحالتي كه اهم متر اهم كمتر را نشان ميدهد در صورتي که ترانزيستور مثبت باشد فيش سياه كلكتور(و همچنين فيش قرمز اميتر است ) و همچنين در صورتي که ترانزيستورمنفي باشد فيش سياه اميتر(فيش قرمز كلكتوراست ) .

باياس ترانزيستور

جهت اينكه بتوانيم از ترانزيستور به عنوان تقويت كننده و همچنين سوئيچ و همچنين.. بهره بري و استفاده كنيم بايستي و حتما ابتدا ترانزيستور را مورد تغذيه DC قرار دهيم .آن تغذيه را باياس ترانزيستور گويند .جهت اينكه ترانزيستوري شروع به كار كند بايستي و حتما به صورتي درمدار قرار گيرد كه ديود بيس اميتر آن هم درباياس مستقيم و همچنين ديود بيس كلكتور در باياس معكوس باشد .

،در غير آن صورت ترانزيستور معكوس است .

انواع باياس ترانزيستور

الف- مستقیم یا ثابت:این بایاسینگ ایده ال نمیباشد  زیرا تلفات دما باعث سوختن ترانزیستور میشود.

ب- تغذیه خودکار:این بایاسینگ هم تلفات دما دارد . از آن هم استفاد نمیشود.

ج- بایاس سر خورد:این بایاسینگ به عنوان ایده آل ترین نوع بایاسینگ میباشد که  در مدارهای الکترونیکی بهره بري و استفاده میشود.

مفهوم تقويت و همچنين تقويت كنندگی

يك تقويت كننده الكترونيكي تقويت كننده اي است كه سيگنال ضعيفي به آن هم وارد ميشود و همچنين سيگنال تقويت شده اي از آن هم خارج ميشود به چنين تقويت كننده اي آمپلي فاير ميگويند .

هرتقويت كننده اي ۴ پايه دارد ،۲پايه ورودي -۲پايه خروجي ،ولي ترانزيستور۳ پايه دارد بنابراين در تقويت كننده هاي ترانزيستوري ورودي به ۲ پايه داده ميشودواز يكي از پايه هاي ورودي در خروجي هم بهره بري و استفاده ميشد يعني يك پايه بين ورودي و همچنين خروجي مشترك ميشود بر حسب اينكه كدام پايه مشترك باشد سه حالت داريم :

C.E : اميتر مشترك يا تقويت كننده جريان و همچنين ولتاژ  برابر با تقويت قدرت: در این مدار هم تقویت ولتاژ و همچنين هم تقویت جریان میشود که با نام تقیت کننده قدرت معروف است.

C.B  : بيس مشترك يا تقويت كننده ولتاژ: آن مدار قادر به تقويت ولتاژميباشد.

C.C  : كلكتورمشترك یا تقویت کننده جریان:این مدار قادر به تقویت جریان  ميباشد.