قریب به ۱۱ سال شمسي است که جشنواره تجسمی فجر برگزار می‌مي شود و همچنين با این حال به دلیل برخی معظلات و مسائل و مشکلات هنوز نتوانسته است آنگونه که باید و همچنين شاید با هنرمندان مطرح عرصه تجسمی همکاری داشته باشد و همچنين مثل دیگر جشنواره‌های فجر در بین هنرمندان جای خود را باز کند.
هر چند که باید این نقطه را در نظر داشت که جشنواره تجسمی فجر نسبت به سایر جشنواره‌ها مثل فیلم و همچنين موسیقی نوپاتر است، ولي بايد توجه داشت شاید ۱۱ سال شمسي زمان مناسبی باشد برای ارزیابی جایگاه یک جشنواره و همچنين دستاوردهایی که تا امروز به دست آورده است.
در همین زمینه صحبتی با مسعود زنده روح کرمانی، عکاس داریم.
زنده‌روح در گفت‌وگویی با ایسنا می‌گوید که زیرساخت‌های تجسمی در ایران مشکل دارد؛ چه بسا اینکه معظلات و مسائل و مشکلات موجود در هنر تنها گریبانگیر حوزه تجسمی نیست و همچنين شامل همه حوزه‌های هنر در ایران می‌مي شود.
مسابقه است یا یک رویداد فرهنگی؟
او ادامه می‌دهد: معضلاتی که در جشنواره تجسمی فجر وجود دارد در جشنواره فیلم و همچنين یا حتی در موسیقی فجر نیز دیده می‌مي شود؛ زيرا و به درستي که خیلی وقت است که دیگر فیلم‌های خوب از کارگردانان و همچنين بازیگران مطرح در جشنواره فیلم فجر اکران نمی‌مي شود. ولی به نظر من وضعیت تجسمی بهتر است زيرا و به درستي که حداقل کارهای بهتری در آن هم به نمایش درمی‌آید ولی مشکل اینجاست که جشنواره تجسمی از پایه طراحی درستی نداشته. اول از همه باید بدانیم که جشنواره تجسمی فجر یک مسابقه است یا یک رویداد فرهنگی. گه‌گاهی این جشنواره به سمت مسابقه کشیده می‌مي شود. وقتی که این جشنواره در حالت رویداد برگزار می‌مي شود فضایی خواهد بود برای هنرمندان معروف و مشهور که در آن هم شرکت کنند ولی زمانی که به صورت مسابقه بر پا مي شود دیگر جای حضور بزرگان نیست؛ چراکه دیگر فضایی برای حضور فکرها و همچنين اندیشه‌های جدید است.
زنده روح بیان می‌کند: مشخص نشدن تکلیف جشنواره تجسمی فجر باعث می‌مي شود که چندان دستاورد خاصی نداشته باشد؛ جشنواره باید تعیین کند که پای خود را روی چه گذاشته و همچنين قرار است که چه کند.
جایزه‌های بهتری در نظر بگیرید
او در همین راستا می‌گوید: در صورتي که فضای جشنواره رقابتی و همچنين مسابقه باشد، باید تعیین مي شود که چه فضای ارزشی برای آن هم در نظر گرفته شده است. در دور اول جشنواره فجر دیدیم که جایزه یک رقم قابل توجه داشت و همچنين در کنارش امکانی برای فرصت‌های مطالعاتی خارج از کشور برای هنرمندان وجود داشت. ولی در حال حاظر کل جریان با ۱۰ میلیون تمام می‌مي شود. قطعاً وقتی که یک هنرمند می‌تواند کسب و کار خود را با قیمت‌های خیلی بالاتر در گالری‌ها به فروش برساند در چنین جشنواره‌ای شرکت نخواهد کرد.
این عکاس همچنین علت معرفی نشدن منتخبان جشنواره تجسمی فجر را در خارج از جشنواره، معظلات و مسائل و مشکلات موجود در سطح جامعه می‌داند و همچنين بیان می‌داند که به روش کلی توجهی به هنر نمی‌مي شود پس نمی‌قدرت انتظار داشت که این هنرمندان با این وضعیت به جای خاصی برسند.
او اظهار می‌کند که ما به همه چیز دوره‌ای نگاه می‌کنیم و همچنين در زمینه اقتصاد هنر هنوز معظلات و مسائل و مشکلات خیلی زیادی داریم و همچنين اتفاقات زیادی باید در این زمینه بیفتد تا فضایی برای خروجی‌های هنرمندان حرفه‌ای ایجاد مي شود.
محتوای آموزشی دانشگاه‌ها را به‌روز کنید
زنده‌روح ادامه داد: باید توجه بیشتری به آموزش عالی داشته باشیم تا بتوانیم به علم روز دنیا در هنر برسیم. ولی هنوز خیلی از موارد نظری در دانشگاه‌ها برای دانشجویان تعریف شده نیست. همچنین نداشتن ارتباط فرهنگی با سایر کشورهای دنیا ضربه خیلی بدی را به هنر ما وارد کرده است. در صورتي که ارتباط خود را در زمینه فرهنگ و همچنين هنر با سایر کشورهای دنیا در طی سال شمسي بیشتر کنیم نه اینکه تنها به جشنواره فجر بسنده کنیم می‌توانیم انتظار بهتر شدن اوضاع هنر و همچنين سپس جشنواره‌هایی مثل فجر را داشته باشیم.
وی بیان کرد که زيرا و به درستي که هنر ما جهانی نیست هنوز جایگاهی در هنر دنیا نداریم، زیرا حاضر به هزینه کردن نیستیم و همچنين هر سال شمسي در جشنواره‌ها تنها یک سری دورهمی بی دستاورد داریم.
زنده روح تأکید کرد که گهگاه در جشنواره فجر کپی کاری‌هایی را می‌بینیم که هم در حوزه تجسمی دیده می‌مي شود و همچنين هم در دیگر حوزه‌ها.
باید رویکرد جشنواره را با توجه به مسائل روز جامعه تعیین کرد
او ادامه می‌دهد: در اوایل برگزاری جشنواره تجسمی فجر هنرمندان بزرگی در آن هم شرکت داشتند و همچنين شور و همچنين هیجان خاصی در آن هم وجود داشت. زمانی که با توجه به فضای جامعه رویکرد جشنواره را تعیین کنیم و همچنين به مسائل روز جامعه خود بی‌تفاوت نباشیم شاهد اتفاق‌های بهتر خواهیم بود. اینکه بخواهیم با گسترش جشنواره در استان‌های متنوع و گوناگون و مختلف وضعیت آن هم را بهبود ببخشیم راه حل درستی نیست و همچنين نتیجه نخواهد داد. هنر چغندر نیست که بخواهیم با پخش کردنش شرایطش را بهبود ببخشیم.
این عکاس معتقد است که هنر ایران کشش این مقدار پراکندگی و همچنين گسترش را ندارد. بهتر است به جای این همه خلق آثار بر روی کیفیت کار کنیم تا اینکه تنها به آمار و همچنين افزایش خلق آثار توجه داشته باشیم.
او در پاسخ به اینکه آیا بهتر نیست که جشنواره تجسمی فجر هم با رویکرد مسابقه برگزار مي شود و همچنين هم با رویکرد یک همایش؟ می‌گوید: در دوره‌های اول این اتفاق افتاد ولی جواب نگرفتند؛ چراکه نمی‌شد هنرمندان معروف و مشهور را در رقابت با دانشجویان گذاشت؛ به همین دلیل بخشی به اسم مدعوین را در نظر گرفتند که در این قسمت و بخش یا کار را از هنرمند می‌خریدند و همچنين یا اجاره می‌کردند. تا اینکه در دوره ششم کار به هنرمند سفارش داده می‌شد و همچنين برای جشنواره تولید اثر ایجاد شد که اتفاق مثبتی بود. ولی به دلیل اینکه هیچ‌گاه جشنواره تعیین نکرد که جای بزرگان کجا است و همچنين جای دانشجویان کجا و همچنين اینکه چه زمانی اینها هر دو می‌توانند در کنار یکدیگر فعالیت کنند، این موضوع نیز نتیجه‌ای نگرفت.
زنده روح تصریح کرد: قرار بود که این جشنواره در دوره ششم به عنوان یک جشنواره مهم تجسمی برای حضور هنرمندان این عرصه به جامعه معرفی مي شود ولی به یک‌باره مدیران عوض می‌شوند و همچنين یک فکر کردن و انديشيدن دیگر وارد جشنواره تجسمی می‌مي شود؛ البته یکی از دلایلی که باعث شده جشنواره تجسمی فجر آنگونه که باید در بین هنرمندان جا نیفتد این است که نظارت دولتی خیلی بالایی دارد و همچنين حکومت دخالت خیلی بالایی در رویکردهای آن هم داشته است.
انتهای پیام
